ŚLIWA DOMOWA - WĘGIERKA
Prunus domestica subsp. intermedia (L.) var. semipruneliana
POCHODZENIE
Drzewo z rodziny różowatych powstałe na skutek naturalnego krzyżowania się różnych gatunków ałyczy i śliwy tarniny. Ojczyzną śliwy domowej jest najprawdopodobniej Kaukaz, Zakaukazie lub Azja Mniejsza. Powstanie półwęgierek i węgierek wynikło z częstego krzyżowania wstecznego oraz z selekcji odmian hodowlanych.
MORFOLOGIA
POKRÓJ - nieduże drzewo o silnie rozbudowanym systemie korzeniowym.
LIŚCIE - eliptyczne z ostrym wierzchołkiem blaszki liściowej.
KWIATY - zazwyczaj białe, 5-dzielne. W zależności od odmiany samopylne (np. Węgierka Wangenheima), częściowo-samopylne lub obcopylne (np. Węgierka Dąbrowicka).
OWOCE - duże lub średnie, mięsiste pestkowce o wydłużonym, czasem elipsoidalnym lub jajowatym kształcie. Kolor skórki granatowy, ciemnofioletowy lub brunatny. Miąższ jest soczysty, winno-słodki, aromatyczny, przeważnie bardzo dobrze odchodzi od pestki. Zawiera on liczne składniki odżywcze: wodę, cukry owocowe, białka, witaminy (A, B, E, C) oraz minerały (potas, magnez, wapń, fosfor, żelazo) i polifenole. Dzięki tym związkom mają działanie przeciwmiażdżycowe, antynowotworowe i kojące na stargane nerwy.
WYMAGANIA
GLEBA - węgierka to roślina mało wybredna w stosunku do gleby. Udaje się nawet w miejscach z wysokim poziomem wody gruntowej.
NASŁONECZNIENIE - stanowisko dla węgierek najlepiej gdy jest ciepłe i słoneczne.
MROZOODPORNOŚĆ - w dużej mierze zależy od odmiany, ale wiele węgierek świetnie sobie radzi w polskim klimacie.
PIELĘGNACJA
Formowanie śliw w pierwszych latach po posadzeniu polega na skracaniu zbyt silnych przyrostów. Z łatwością tworzą one naturalne korony i rzadko się zagęszczają. W późniejszych latach cięcie stosujemy jedynie w celu usunięcia chorych, suchych lub uszkodzonych gałęzi.
Drzewka zaatakowane przez mszyce i misecznika śliwowego opryskujemy odpowiednim preparatem wczesną wiosną (III-IV), zanim pączki na gałęziach zaczną pękać i rozwijać się. Zabieg ten wykonuje się co 2-3 lata (przy masowym występowaniu szkodników nawet co rocznie).
Innym szkodnikiem są larwy tzw. osy śliwkowej. Powodują one opadanie zawiązków jeszcze przed ich rozwojem w owoce. Walczymy z nimi Azotoxem. Oprysku dokonuje się pod koniec okresu kwitnienia gdy opadło już około 75% białych płatków. Wcześniej przeprowadzony zabieg wytruje pszczoły, a późniejszy nie przyniesie efektu.
Z szarą zgnilizną drzew pestkowych oraz z przędziorkiem owocowym walczy się 2% cieczą siarkowo-wapienną. Oprysku dokonuje się tuż przed i tuż po kwitnieniu. Opadłe "mumie" należy zakopać by nie szerzyły choroby.
Kto chce mieć wysokie plony powinien stosować nawozy organiczne (obornik, kompost) przynajmniej raz na 3 lata. Dawka obornika wynosi 15-25kg na 10m2. Poza nawozami organicznymi konieczne jest nawożenie mineralne (głównie azotowe i potasowe, w mniejszym stopniu fosforowe). Nawozy azotowe daje się pod młode drzewka w dawce 0,25-0,50kg, a pod starsze 1,50-2kg. Ilość tę dzielimy na dwie równe części. Pierwszą stosujemy na 3-4 tygodnie przed kwitnieniem, a drugą zaraz po kwitnieniu. Rozsiewamy je na powierzchni gleby. Siarczan amonu oraz saletrzak przykrywamy ziemią, natomiast saletrę pozostawiamy bez przykrycia. Wczesną wiosną lub jesienią, gdy mamy zamiar głęboko skopać ziemię między śliwami, rozsiewamy nawozy potasowe i fosforowe. Dzięki skopaniu będą łatwiej wykorzystane przez korzenie. Innym sposobem ich dostarczenia jest wykopanie dołków lub rowków (o głębokości ok.30 cm) na krańcach zasięgu korony drzewa. Do otworów tych wsypuje się suche lub lepiej wlewa rozpuszczone w wodzie nawozy, a następnie zasypuje się dołki ziemią. Pod młode, małe drzewko dajemy ok. 0,25kg soli potasowej i 0,25-0,50kg superfosfatu, a pod duże i silnie owocujące: ok.1kg soli potasowej i ok.0,75-1kg superfosfatu.
CIEKAWOSTKI/UWAGI
Owoce węgierek zbiera się gdy są już dojrzałe, ale jeszcze jędrne. Można jeść je na surowo lub robić wspaniałe przetwory (susze, dżemy, powidła, kompoty, marynaty, nalewki, śliwowice).
Owoce mają właściwości przeczyszczające.
Drewno używane jest w meblarstwie.
BALSAMICO ŚLIWKOWE - 1kg śliwek węgierek umyć, osuszyć i naciąć skórkę każdego owocu. Do 0,50 litra octu balsamicznego wlać 250 ml czerwonego wina, dodać łyżkę soli, 4 łyżki cukru i łyżeczkę ziaren czarnego pieprzu. Całość doprowadzić do wrzenia i gotować na małym ogniu 5 minut. 6 gałązek tymianku i 3 rozmarynu umyć i dokładnie osączyć. W dwóch słojach o pojemności 750 ml ułożyć owoce i zioła tak, aby te ostatnie były widoczne z brzegu słoika. Całość zalać gorącą marynatą. Brzegi słoików wytrzeć do sucha i natychmiast szczelnie zamykać.
| CHARAKTERYSTYKA ROŚLINY |
| okres owocowania | IX |
| nasłonecznienie | stanowiska słoneczne |
| mrozoodporność | bardzo duża |
| przycinanie | tak |
| odczyn gleby | zbliżony do obojętnego |
| wilgotność gleby | umiarkowana |
| rodzaj gleby | przeciętna |
GALERIA ZDJĘĆ
